Europa musi zmobilizować wszystkie swoje siły i powrócić do wyścigu gospodarczego, technologicznego i dyplomatycznego, ponieważ rok 2025 ma kluczowe znaczenie dla Unii Europejskiej, która stoi w obliczu wielu strategicznych wyzwań. Wśród priorytetów określonych przez Jean-Dominique'a Giulianiego znajduje się ożywienie wzrostu gospodarczego, które jest niezbędne, jeśli chcemy dogonić największe gospodarki. Niezbędne jest stymulowanie innowacyjności, przy jednoczesnym ograniczaniu namnażania przepisów, które często postrzegane są jako zbyt restrykcyjne. I wreszcie narzuca się wspólna polityka zagraniczna i obronna szanująca suwerenność narodową, aby wzmocnić miejsce Europy na arenie międzynarodowej.

"Dotychczasowa głowa państwa Zoran Milanović został ponownie wybrany z wynikiem 74,68% głosów, co jest najlepszym wynikiem dla szefa państwa od czasu odzyskania przez kraj niepodległości w 1991 roku". Znacznie wyprzedził niezależnego kandydata Dragana Primoraca, wspieranego przez partię premiera Andreja Plenkovicia - Unię Demokratyczną (HDZ), który zdobył 25,32% głosów. Do urn poszło 44,18% wyborców, o 1,83% mniej niż w I turze.

23 grudnia Komisja Europejska zgodziła się na 5 płatności dla Czech, Niemiec, Włoch, Portugalii i Rumunii. Płatności te są dokonywane w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, przyjętego w odpowiedzi na pandemię COVID-19. Rumunii przyznano 37 mln euro, a Niemcom do 13,5 mld euro. Więcej informacji na temat krajowych planów dla wszystkich państw członkowskich można znaleźć na stronie internetowej Fundacji Roberta Schumana poświęconej temu tematowi.

Schuman Network, sieć będąca inicjatywą Fundacji, zrzesza badaczy i ekspertów specjalizujących się w kwestiach europejskich, aby zachęcać do wymiany pomysłów i wzbogacać dyskusje na temat przyszłości Europy. Schuman Network, składająca się z 21 członków z 13 europejskich krajów, jest platformą poświęconą gromadzeniu analiz dotyczących różnych bieżących kwestii europejskich. Od momentu jej uruchomienia pod koniec 2023 roku sieć umożliwiła rozpowszechnienie 149 analiz.

1 stycznia Rumunia i Bułgaria dołączyły do strefy Schengen (w kwietniu 2024 roku kontrole zniesiono w transporcie lotniczym i morskim, a teraz w transporcie drogowym po wycofaniu austriackiego weta 9 grudnia 2024). Strefa Schengen liczy obecnie 29 członków.

3 stycznia weszła w życie dyrektywa w sprawie równowagi płci w organach spółek. Chodzi o osiągnięcie bardziej zrównoważonej reprezentacji w organach spółek notowanych na giełdzie we wszystkich państwach członkowskich Unii, z docelowym poziomem 40% dla płci niedostatecznie reprezentowanej wśród dyrektorów niewykonawczych i 33% w gronie wszystkich dyrektorów. Spółki muszą osiągnąć te cele do 30 czerwca 2026 roku. Obecnie kobiety stanowią średnio 34% członków w organach spółek w Unii Europejskiej.

28 grudnia 2024 roku weszły w życie europejskie przepisy dotyczące uniwersalnej ładowarki do urządzeń elektronicznych. W rezultacie większość sprzedawanych urządzeń elektronicznych będzie musiała być wyposażona w port USB typu C. Przepisy mają ułatwić ludziom korzystanie z ich urządzeń oraz ograniczyć koszty ekonomiczne i środowiskowych tych produktów. Komisja szacuje, że każdego roku uda się uniknąć do 11 000 ton odpadów elektronicznych, a Europejczycy zaoszczędzą prawie 250 milionów euro. Od 28 kwietnia 2026 roku rozwiązanie to będzie miało zastosowanie do laptopów.

1 stycznia weszło w życie rozporządzenie FuelEU, przyjęte w 2023 roku. Określa ono szereg limitów średniej rocznej intensywności emisji gazów cieplarnianych (CO2, metanu, podtlenek azotu) dla statków o masie brutto powyżej 5000 ton zawijających do europejskich portów, niezależnie od ich bandery. Ten typ statków reprezentuje 55% statków w obiegu i 90% emisji dwutlenku węgla w sektorze morskim.

3 stycznia ministrowie spraw zagranicznych Francji i Niemiec Annalena Baerbock i Jean-Noël Barrot spotkali się z szefem syryjskich władz Ahmadem Al-Szarą, aby ponowić swoje pragnienie pokojowej i ambitnej transformacji, a także ochrony wspólnych interesów w walce z terroryzmem. Ponadto syryjskie władze dostaną francuskie i niemieckie wsparcie techniczne w celu rozprawienia się z przestępstwami popełnianymi przez reżim Baszara al-Assada. Unia Europejska rozpoczęła również operację humanitarnego transportu powietrznego połączoną ze zwiększeniem finansowania dla Syrii.

9 stycznia Airbus, europejski lider przemysłu lotniczego i obronnego, ogłosił, że otrzymał w 2024 roku 878 zamówień na produkcję samolotów pasażerskich, w tym 82 prototypy A330 i 142 A350. Ten rozwój oznacza ożywienie aktywności po załamaniu spowodowanym pandemią Covid-19. W 2024 Airbus dostarczył 766 samolotów, o cztery mniej niż wynosiła ostatnia prognoza firmy. Mimo to europejski producent samolotów jest bardziej niż kiedykolwiek wiodącym producentem samolotów na świecie. Zwiększa przewagę w stosunku do Boeinga.

Raport Copernicusa za 2024 rok, opublikowany 10 stycznia, potwierdza, że 2024 był najcieplejszym rokiem w historii i pierwszym, w którym przekroczono próg 1,5°C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej. W raporcie stwierdzono, że wszystkie regiony świata doświadczyły najgorętszego roku, a Europa ociepliła się dwukrotnie szybciej niż wynosi średnia globalna od lat 80. ubiegłego wieku, co czyni ją najszybciej ocieplającym się kontynentem. Copernicus jest częścią programu kosmicznego Unii Europejskiej i jest finansowany przez UE.

6 stycznia prezydent Austrii Alexander Van der Bellen powierzył liderowi skrajnie prawicowej partii FPÖ Herbertowi Kicklowi zadanie utworzenia koalicyjnego rządu. Ta bezprecedensowa w powojennej historii sytuacja nastąpiła po fiasku rozmów między ÖVP, SPÖ i liberałami z NEOS w dniu 4 stycznia. To formalizuje dymisję dotychczasowego kanclerza Karla Nehammera i niepowodzenie budowania większości złożonej z tradycyjnych partii. 10 stycznia minister spraw zagranicznych Alexander Schallenberg został zaprzysiężony na kanclerza do czasu ukonstytuowania się nowego rządu.

W 2025 roku odbędą się obchody 50. rocznicy upadku reżimu Franco, co ostatecznie rozpoczęło proces demokratyzacji kraju. 8 stycznia uroczystości pod hasłem "Hiszpania w wolności" zostały zainaugurowane przemówieniem szefa hiszpańskiego rządu Pedro Sáncheza w Madrycie. Przedstawił ogół działań, w tym setki konferencji, wystaw i pokazów audiowizualnych, mających na celu oddanie hołdu postępom, które poczynił cały kraj.

Dwa kable telekomunikacyjne między Finlandią a Estonią, uszkodzone w Boże Narodzenie na Morzu Bałtyckim w akcie domniemanego sabotażu, zostały już naprawione, ogłosił 7 stycznia fiński operator Elisa. 26 grudnia fińska policja wszczęła dochodzenie w sprawie "poważnego sabotażu" po uszkodzeniu czterech kabli telekomunikacyjnych i kabla elektrycznego (EstLink 2), podejrzewając, że za uszkodzeniem stoi tankowiec Eagle S, utożsamiany z rosyjską "flotą cieni". W odpowiedzi 30 grudnia NATO podjęło decyzję o wzmocnieniu bezpieczeństwa żeglugi w obszarze Morza Bałtyckiego w celu zabezpieczenia krytycznej infrastruktury podwodnej. Kraje leżące nad Morzem Bałtyckim spotykają się 14 stycznia w Helsinkach, aby omówić bezpieczeństwo w regionie.

23 grudnia prezydent Francji Emmanuel Macron powołał dekretem nowy rząd pod kierownictwem François Bayrou, który zebrał się na pierwszym posiedzeniu Rady Ministrów 3 stycznia. Składający się z 36 ministrów, w tym 18 kobiet, rząd rozpoczął 6 stycznia spotkania z różnymi partiami w celu omówienia projektu budżetu na 2025 rok. 14 stycznia premier przedstawi ogólne kierunki polityczne swojego rządu w swoim ogólnym przemówieniu politycznym.

6 i 7 stycznia w Paryżu odbyła się 30. Konferencja Ambasadorów. W centrum rozmów znalazły się ważne kwestie międzynarodowe, takie jak globalne bezpieczeństwo, dyplomacja feministyczna, walka z manipulacją i europejska obronność. Oprócz przemówienia prezydenta republiki Emmanuela Macrona, tegoroczne wydarzenie uświetniła obecność polskiego ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego, który omówił priorytety polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.

29 grudnia odbyło się zaprzysiężenie gruzińskiego "prezydenta" Micheila Kawelaszwilego i przy tej okazji doszło do masowych demonstracji oraz aktów przemocy ze strony policji w stolicy kraju, Tbilisi. Protesty na dużą skalę w całym kraju wybuchły 28 listopada, kiedy rządząca partia Gruzińskie Marzenie wstrzymała rozmowy akcesyjne z Unią Europejską do 2028 roku. Dotychczasowa prezydent Salome Zurabiszwili dołączyła do demonstrantów, potępiając "nielegalne" wybory zaaranżowane przez Micheila Kawelaszwilego i Gruzińskie Marzenie z pomocą Rosji. W całym kraju trwają protesty, charakteryzujące się wzrostem przemocy ze strony policji, która wydaje się być wymierzona w dziennikarzy i innych aktorów medialnych.

24 grudnia prezydent Mołdawii Maia Sandu została zaprzysiężona na drugą kadencję i wyraziła zadowolenie z proeuropejskiego wyboru, którego dokonał elektorat "pomimo presji" w wyborach. Na tych ostatnich cieniem kładą się oskarżenia o ingerencję Moskwy w tej byłej republice radzieckiej. Maia Sandu wygrała II turę wyborów prezydenckich na początku listopada, uzyskując 55,33% głosów. Od 2020 roku zdecydowanie zwraca swój kraj liczący 2,6 miliona mieszkańców w stronę Brukseli. Unia Europejska oficjalnie rozpoczęła negocjacje akcesyjne z Mołdawią w czerwcu 2024 roku.

9 stycznia prezydent Francji Emmanuel Macron i brytyjski premier Keir Starmer spotkali się, by omówić kwestie międzynarodowe, w szczególności koordynację reakcji obu krajów na sytuację w Ukrainie i na Bliskim Wschodzie. Dwaj przywódcy potwierdzili chęć kontynuowania dostaw sprzętu do Ukrainy. Wymienili poglądy na temat pogłębienia stosunków między ich dwoma krajami, szczególnie w obszarach obronności, migracji i transformacji energetycznej.

Prezydent Wołodymyr Zełenski udał się do Rzymu, by 9 i 10 stycznia spotkać się z prezydentem Włoch Sergio Mattarellą i przewodniczącą Rady Giorgią Meloni. Ukraiński prezydent wyraził wdzięczność za niezachwiane poparcie Włoch dla suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy oraz za stałą uwagę poświęcaną Ukrainie podczas włoskiej prezydencji w G7. Jednym z głównych tematów rozmów były potrzeby obronne Ukrainy, w szczególności w zakresie wzmacniania jej obrony powietrznej.

8 kwietnia przewodnicząca OBWE i minister spraw zagranicznych Finlandii Elina Valtonen odwiedziła Kijów, w chwili gdy Finlandia rozpoczyna roczne przewodnictwo w tej organizacji. W trakcie spotkań powtórzyła, że wsparcie dla Ukrainy jest priorytetem fińskiej prezydencji i OBWE. Szczególną uwagę w rozmowach poświęcono wzmocnieniu sankcji wobec rosyjskiej floty cieni.

Podczas spotkania Grupy Kontaktowej ds. Obrony Ukrainy, które odbyło się 9 stycznia w Ramstein, przyjęto osiem indywidualnych map drogowych w celu wsparcia ukraińskich sił zbrojnych w ich walce z rosyjską inwazją do 2027 roku. Priorytety obejmują wzmocnienie obrony Ukrainy, organizację wsparcia wojskowego i logistycznego, dostawy i wywiad wojskowy.

6 stycznia siostra Simona Brambilla została mianowana prefektem Dykasterii ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, czyli "ministerstwa" w Kurii będącej watykańskim rządem. Dykasteria odpowiada za zgromadzenia zakonne i instytuty życia konsekrowanego. Była misjonarka w Mozambiku jest pierwszą kobietą w historii na tym stanowisku. Oznacza to wzrost liczby kobiet zajmujących stanowiska w Stolicy Apostolskiej i administracji państwowej Watykanu.

9 stycznia Komisja Europejska opublikowała wyniki sondażu Eurobarometru, które wykazują na silne poparcie dla wspólnej polityki rolnej. Prawie 78% ankietowanych stwierdziło, że zna WPR (to najwyższy poziom świadomości od 2007 roku), a 70% uznało, że Unia Europejska wypełnia swoją rolę poprzez WPR. Zdaniem obywateli Unii WPR gwarantuje stabilne dostawy żywności w każdym momencie, przyczynia się do zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi i wzmacnia rolę rolników w łańcuchu żywnościowym.

W raporcie opublikowanym 9 stycznia ONZ szacuje, że w 2025 roku globalny wzrost gospodarczy powinien się utrzymać na poziomie 2,8%. To ilustruje odporność globalnej gospodarki, która przechodzi serię wstrząsów, ale wzrost pozostaje poniżej średniej sprzed pandemii wynoszącej 3,2%. ONZ ostrzega przed szeregiem zagrożeń, od konfliktów geopolitycznych po rosnące napięcia handlowe. Europejski wzrost gospodarczy ma się zwiększyć z 0,9% w 2024 roku do 1,3% w 2025. I wreszcie światowy handel powinien w 2025 roku wzrosnąć do 3,2% (po 3,4% w 2024), a inflacja powinna w tym roku spaść do 3,4% (w porównaniu z 4% w 2024).

W opublikowanym 9 stycznia raporcie Europejski Trybunał Obrachunkowy wskazuje, że podejście do płatności cyfrowych pomogło uczynić je szybszymi, bezpieczniejszymi i tańszymi dla użytkowników. Podkreśla jednak dwie wady, które Komisja musi wziąć pod uwagę: Komisja nie ma obowiązku regularnego przeglądu interwencji w sprawie cen oraz istnieje obowiązek bezpłatnego udostępniania danych dotyczących rachunków, co nie zachęca do świadczenia wysokiej jakości otwartych usług bankowych. W 2023 roku płatności cyfrowe opiewały na prawie 1000 miliardów euro, czyli dwukrotnie więcej niż w 2017 roku.

8 stycznia Europejski Bank Centralny opublikował opracowanie dotyczące zielonych inwestycji niezbędnych do zakończenia ekologicznej transformacji. Określono w nim potrzeby i strategiczne opcje takich inwestycji. EBC zaleca masowe inwestycje sektora prywatnego, wspierane przez rynki finansowe. Podkreśla jednak zasadniczy charakter wsparcia ze środków publicznych. W tym kontekście EBC wzywa do reform strukturalnych, aby zachęcać przedsiębiorstwa, gospodarstwa domowe i inwestorów do angażowania się w zielone inwestycje.

10 stycznia Światowa Organizacja Handlu opublikowała raport w sprawie wniesionej w 2019 roku przez Indonezję przeciwko Unii Europejskiej w związku z niektórymi środkami nałożonymi przez tę ostatnią na olej palmowy i biopaliwa otrzymywane z oleju palmowego. Według Indonezji środki te naruszały kilka przepisów regulujących światowy handel. W swoim raporcie WTO częściowo zgadza się z Unią Europejską, że Indonezja nie ustaliła z wystarczającą dokładnością narzędzi, które naruszały zasady handlu międzynarodowego. Podkreśla jednak pewne "niedociągnięcia w projektowaniu i wdrażaniu" instrumentów przez Unię Europejską.

Tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2025 roku dzierży niemieckie miasto Chemnitz, a oprócz tego słoweńskie i włoskie sąsiedzkie miasta przygraniczne Nova Gorica i Gorizia. Niemieckie miasto położone w Saksonii zainauguruje obchody 18 stycznia programem ilustrującym bogatą historię i współczesny charakter tej społeczności i jej regionu, charakteryzującego się zmianami, odpornością i odkrywaniem się na nowo.

Karnawał w Dunkierce potrwa do 27 kwietnia. W ciągu trzech miesięcy obchodów odbędzie się wiele imprez, w tym sobotnie bale, niedzielne występy zespołów i noc wujka CÔ. Tydzień Mardi Gras (Tłustego Wtorku) będzie punktem kulminacyjnym.

Do 26 maja Centrum Pompidou prezentuje monografię poświęconą Suzanne Valadon. Wystawa ukazuje prawie 200 obrazów i rysunków francuskiej artystki, ilustrując jej pionierską rolę w narodzinach artystycznej nowoczesności. Prezentacja ta, wzbogacona o nowe wypożyczenia, ukazuje twórczość Suzanne Valadon, charakteryzującą się potrzebą odmalowania rzeczywistości na obrzeżach dominujących w jej czasach trendów, takich jak kubizm i sztuka abstrakcyjna.

W styczniu 2025 roku National Gallery of Ireland i National Galleries of Scotland świętują 250. urodziny malarza J.M.W. Turnera dzięki wyjątkowej współpracy między dwiema instytucjami. W Dublinie do 31 stycznia na wystawie prezentowanych będzie około 40 akwarel ze spuścizny Vaughana pochodzących ze Szkocji. Równolegle w Edynburgu ekspozycja pozwala podziwiać ponad 30 akwarel z irlandzkiej kolekcji. Zapewnia to kompleksowy przegląd twórczości Turnera.

Co oznacza dla ciebie termin "ojczyzna"? Szwajcarska artystka Sarah Knecht, choć głęboko zakorzeniona w Bazylei, nie zamierza ograniczać się do klasycznych schematów lokalnej przynależności. Dla niej pojęcie ojczyzny jest głęboko osobiste, płynne, czasowe i intymnie zmienne, jak sugeruje tytuł jej wystawy "Dom to obce miejsce", którą można oglądać do 27 kwietnia w Kulturstiftung H. Geiger.

Do 16 stycznia w Kolonii odbywa się festiwal projektowania wnętrz Passagen, na którym prezentowane są najnowsze trendy w designie, a w szczególności meble.

W pierwszym roku renowacji Palacio de Cristal Museo Reina Sofía w Madrycie prezentuje oryginalną wystawę płócien, które pokryją budynek. Pierwszym artystą, który weźmie udział w tej serii jest Miguel Ángel Tornero, który będzie "wystawiany" do 16 stycznia 2026 roku.