Poprzednie rozszerzenia umożliwiły całym społeczeństwom (których rozwój zatrzymał się pod totalitarną dominacją) wejście na drogę demokracji, nowoczesności i dobrobytu, jak żaden inny przykład na świecie - pisze Jean-Dominique Giuliani po decyzji Unii Europejskiej o rozpoczęciu negocjacji z Ukrainą i Mołdawią.

Reagując na gospodarcze i społeczne konsekwencje pandemii Covid-19, Unia Europejska utworzyła fundusz odbudowy o wartości 672,5 mld euro. 13 grudnia Komisja zatwierdziła 3. i 4. wniosek Portugalii o płatność w wysokości 3,17 mld euro. 14 grudnia Komisja otrzymała pierwszy wniosek Polski o płatność w wysokości 6,3 mld euro. Fundacja oferuje interaktywną mapę planów kraj po kraju, abyście mogli Państwo poznać kwoty i harmonogramy.

Schuman Network ma na celu promowanie debaty i refleksji na tematy europejskie. Udostępnia liczne materiały ośrodków analitycznych dotyczące sytuacji międzynarodowej, nadchodzących wyborów europejskich oraz problemów i wyzwań, z którymi należy się zmierzyć. To przykładowo materiały IFRI, EUISS i Europejskiego Instytutu Rumunii, które zostały niedawno umieszczone w internecie. Wkrótce pojawią się kolejne.

Szefowie państw i rządów, którzy spotkali się 14 i 15 grudnia, postanowili rozpocząć negocjacje akcesyjne z Ukrainą i Mołdawią, przyznać Gruzji status kraju kandydującego oraz przewidzieli rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z Bośnią i Hercegowiną (pod pewnymi warunkami). Przywódcy nie osiągnęli porozumienia w sprawie reformy wieloletnich ram finansowych, w tym 50 mld euro pomocy dla Ukrainy. Zaaprobowali 12. pakiet sankcji przeciwko Rosji. Omówili również sytuację na Bliskim Wschodzie oraz kwestie bezpieczeństwa i obrony.

12 grudnia Komisja opublikowała pierwszy wykaz leków o krytycznym znaczeniu. 200 substancji czynnych zostało uznanych za niezbędne, a Komisja będzie musiała zapewnić ich nieprzerwane dostawy. Lista będzie corocznie aktualizowana z pomocą Europejskiej Agencji Leków i krajowych agencji.

12 grudnia Komisja Europejska przedstawiła propozycje mające na celu ochronę europejskich procesów demokratycznych przed destabilizacją ze strony złośliwych podmiotów zewnętrznych w kontekście wyborów europejskich w czerwcu 2024 roku. Zgodnie z proponowanym rozporządzeniem wszystkie podmioty prowadzące kampanie wpływu w UE będą musiały ujawniać swoje zagraniczne finansowanie w przejrzysty sposób. Komisja opracowuje również zalecenia dotyczące zwalczania zagrożeń dla procesów wyborczych, w tym cyberataków.

12 grudnia Komisja przedstawiła rozporządzenie mające na celu zmniejszenie rozbieżności administracyjnych w regionach przygranicznych. Komisja chce ułatwić współpracę, by pobudzić gospodarki tych regionów oraz poprawić dostęp do usług publicznych i reagowania kryzysowego.

13 grudnia Komisja ogłosiła odblokowanie części unijnych funduszy przeznaczonych dla Węgier, których wypłata była uzależniona od reform systemu sądownictwa. Ocenia, że reformy w wystarczającym stopniu dostosowują kraj do postanowień Karty Praw Podstawowych UE i umożliwiają wypłatę około 10 mld euro. Fundusze z polityki spójności i plan odbudowy w wysokości 21 mld euro, których wypłata jest uwarunkowana reformami w zakresie praworządności, pozostają na razie zablokowane.

12 grudnia przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola wręczyła Nagrodę Sacharowa za wolności myśli za 2023 rok Salehowi Nikbakhtowi (prawnikowi rodziny pośmiertnej laureatki Jiny Mahsy Amini) oraz dwóm przedstawicielkom ruchu "Kobiety, Życie, Wolność" w Iranie. Śmierć Mahsy Amini we wrześniu 2022 roku (po jej aresztowaniu za nieprzestrzeganie irańskich przepisów dotyczących noszenia chust) była wydarzeniem, które zapoczątkowało ruch na rzecz emancypacji irańskich kobiet.

12 grudnia posłowie do Parlamentu Europejskiego przyjęli rozporządzenie w sprawie surowców krytycznych, które służy poprawieniu zdolności Unii Europejskiej do zaopatrywania się w surowce niezbędne do transformacji ekologicznej i cyfrowej. Rozporządzenie ustanawia wykaz surowców strategicznych i krytycznych oraz wyznacza cele w zakresie wydobycia, rafinacji i recyklingu, a także cele w zakresie dywersyfikacji krajów dostawców. Przepisy wejdą w życie po ich ostatecznym przyjęciu przez Radę.

12 grudnia europosłowie wezwali, by osoba, która będzie przewodniczyć Komisji, została wybrana na podstawie wyniku wyborów europejskich. Proponują też inne środki służące wzmocnieniu demokratycznego wymiaru wyborów, takie jak nowe zasady dla europejskich partii politycznych i porozumienie polityczne między partiami dzień po wyborach w celu ustalenia programu prac władzy ustawodawczej.

14 grudnia europosłowie zagłosowali za projektem rozporządzenia harmonizującego uznawanie rodzicielstwa na szczeblu europejskim. Gdy państwo członkowskie uzna relację rodzic-dziecko, inne państwa będą musiały ją systematycznie uznawać, niezależnie od tego, w jaki sposób dziecko zostało poczęte lub urodzone, czy też od jego rodziny.

15 grudnia hiszpański premier Pedro Sanchez podsumował sześć miesięcy hiszpańskiej prezydencji w Radzie. Podkreślił postępy poczynione w zakresie strategicznej autonomii Europy poprzez reindustrializację i wezwał do wzmocnienia europejskiej jedności, by odgrywać większą rolę w sprawach międzynarodowych.

10 grudnia ministrowie ds. rolnictwa omówili rozporządzenie w sprawie technik genomowych w rolnictwie, krajowe plany strategiczne WPR i proponowane rozporządzenie w sprawie pestycydów. 11 i 12 grudnia ministrowie ds. rybołówstwa osiągnęli porozumienie w sprawie kwot połowowych na 2024 rok.

18 grudnia ministrowie środowiska osiągnęli porozumienie w sprawie rozporządzenia dotyczącego odpadów z opakowań. Debatowali również nad przepisami dotyczącymi zdrowia gleby i ustanowienia europejskich ram monitorowania lasów.

12 grudnia Parlament i Rada osiągnęły porozumienie w sprawie dyrektywy dotyczącej praw pracowników platform cyfrowych. Dokument określa warunki pracy i wynagrodzenia, na podstawie których pracownicy będą musieli być uznawani za pracowników platform, a nie za osoby samozatrudnione. Ponadto platformy nie będą już mogły wykorzystywać algorytmicznego przetwarzania niektórych danych pracowników w zarządzaniu personelem.

13 grudnia Parlament i Rada osiągnęły porozumienie w sprawie utworzenia europejskiego organu do walki z praniem pieniędzy, nazwanego AMLA (Anti-money laundering authority). 12 grudnia osiągnęły porozumienie w sprawie europejskich zasad zamrażania i konfiskaty mienia pochodzącego z przestępstwa.

13 grudnia Parlament i Rada osiągnęły porozumienie w sprawie reformy rynku energii elektrycznej, która ma chronić konsumentów przed wzrostem cen i przyspieszyć rozwój zeroemisyjnych źródeł energii.

14 grudnia Parlament i Rada osiągnęły porozumienie w sprawie odpowiedzialności przedsiębiorstw. Dyrektywa o obowiązku zachowania czujności sprawi, że firmy będą odpowiadać za naruszenia praw człowieka i ochrony środowiska w całym łańcuchu wartości, podczas gdy dyrektywa o wadliwych produktach poprawi ochronę i odszkodowania dla konsumentów poszkodowanych przez wadliwy produkt. Tego samego dnia osiągnięto również porozumienie w sprawie przeglądu dyrektywy Wypłacalność II, która reguluje sektor ubezpieczeń.

15 grudnia Parlament i Rada osiągnęły porozumienie w sprawie przepisów dotyczących wolności mediów, które ustanawiają europejskie ramy ochrony dziennikarzy przed ingerencjami politycznymi. Europejska Rada ds. Usług Medialnych, złożona z przedstawicieli krajowych organów, będzie wspierać Komisję we wdrażaniu przepisów.

14 grudnia Parlament i Rada osiągnęły porozumienie w sprawie ram prawnych dotyczących medycznego wykorzystania krwi, tkanek i komórek. Celem jest ustanowienie europejskich norm jakości i bezpieczeństwa tych substancji oraz usprawnienie wymiany między państwami członkowskimi. Rozporządzenie rozszerza również zakres substancji pochodzenia ludzkiego o kobiece mleko i mikrobiotę jelitową.

11 grudnia ministrowie spraw zagranicznych rozmawiali o rosyjskiej agresji na Ukrainę, sytuacji na Bliskim Wschodzie i bezpieczeństwie w regionie Sahelu. Ministrowie zatwierdzili również konkluzje w sprawie cywilnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) oraz oficjalnie rozpoczęli inicjatywę WPBiO wspierającą cztery kraje Zatoki Gwinejskiej.

11 grudnia 27 ministrów spraw zagranicznych spotkało się ze swoimi odpowiednikami z krajów Partnerstwa Wschodniego. Wezwali do wsparcia odbudowy Ukrainy i zacieśnienia współpracy. Ministrowie wyrazili poparcie dla konkretnych celów na 2024 rok, w szczególności w obszarach roamingu regionalnego, bezpieczeństwa drogowego i transportu.

13 grudnia 27 szefów państw i rządów spotkało się ze swoimi 6 odpowiednikami z Bałkanów Zachodnich. Przyjęto deklarację potwierdzającą europejską perspektywę krajów tego regionu, pod warunkiem przeprowadzenia reform wewnętrznych (zwłaszcza w zakresie praworządności). Przywódcy UE wezwali je do pełnego dostosowania się w zakresie polityki zagranicznej i przyspieszenia współpracy regionalnej.

13 grudnia Komisja podpisała zaawansowaną umowę ramową o współpracy politycznej i umowę handlową z Chile. Chodzi o promowanie handlu i inwestycji przy jednoczesnej obronie wspólnych wartości, zwłaszcza w walce ze zmianami klimatu. Teraz umowy muszą zostać zatwierdzone przez Parlament i przyjęte przez Radę Europejską.

18 grudnia Kenia i Unia Europejska podpisały umowę handlową, pierwszą ważną umowę z krajem afrykańskim od 2016 roku. Umowa o partnerstwie gospodarczym (EPA) gwarantuje kenijskim produktom bezcłowy i bezkontyngentowy dostęp do europejskiego rynku, a także obniżki ceł na europejskie produkty przeznaczone dla tego kraju Afryki Wschodniej.

14 grudnia Rada Prezesów EBC podjęła decyzję o pozostawieniu trzech podstawowych stóp procentowych na niezmienionym poziomie. Według jej szacunków w krótkim okresie inflacja powinna wzrosnąć, ale (stopniowo spadając) osiągnie cel 2% w 2025 roku.

13 grudnia (kilka tygodni po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego unieważniającym wydatki z funduszy specjalnych) niemiecki rząd koalicyjny osiągnął porozumienie w sprawie budżetu. Do 2024 roku budżet Funduszu na rzecz Klimatu i Transformacji zostanie zmniejszony o 12 miliardów euro, a do 2027 o 45 miliardów. Jednak wsparcie dla Ukrainy pozostaje priorytetem rządu, a kwota pomocy może nawet zostać zwiększona.

13 grudnia prezydent Andrzej Duda (PiS) oficjalnie powołał Donalda Tuska (PO) na stanowisko Prezesa Rady Ministrów. Ten ostatni otoczył się wielopartyjnym, proeuropejskim rządem, w skład którego wchodzi 9 kobiet na 26 ministrów.

18 grudnia Prokuratura Europejska uznała, że słowackie plany zreformowania kodeksu karnego stanowią "poważne ryzyko naruszenia praworządności". Szefowa prokuratury Laura Kövesi wysłała do Komisji Europejskiej list na temat reform proponowanych przez rząd Słowacji, które obejmują złagodzenie kar za korupcję i przestępstwa gospodarcze, usunięcie ochrony sygnalistów i likwidację prokuratury zajmującej się sprawami korupcji na wysokim szczeblu i przestępczością zorganizowaną.

13 grudnia albański Trybunał Konstytucyjny zawiesił ratyfikację umowy podpisanej z Włochami w sprawie relokacji do Albanii części wniosków o azyl złożonych we Włoszech. Skargę w tej sprawie złożyła do Trybunału albańska opozycja, uważając, że narusza ona konstytucję i traktaty międzynarodowe. Na wydanie ostatecznego orzeczenia Trybunał ma czas do 6 marca 2024 roku.

Serbska Partia Postępowa (SNS) prezydenta Aleksandara Vucicia wygrała wybory parlamentarne 17 grudnia, zdobywając 46,7% głosów, a 23,58% głosów uzyskała opozycja zjednoczona pod hasłem "Serbia przeciwko przemocy". 18 grudnia tysiące Serbów protestowało przed komisją wyborczą (RIK), wzywając do unieważnienia wyników wyborów samorządowych w Belgradzie. Według międzynarodowych obserwatorów głosowanie było skażone "kupowaniem głosów" i "wypychaniem urn".

13 grudnia parlament wyłoniony w wyborach 22 października wybrał 7 członków Rady Federalnej na 4-letnią kadencję. Wybrał też minister obrony Violę Ahmerd (Centrum) na prezydentkę Konfederacji, na roczną kadencję. 15 grudnia Rada Federalna zatwierdziła projekt mandatu do negocjacji z Unią Europejską w sprawie nowej umowy ramowej. Teraz mandat ten musi zostać rozpatrzony przez parlament i kantony.

15 grudnia rosyjski opozycjonista Aleksiej Nawalny (skazany w sierpniu ubiegłego roku na 19 lat więzienia za "ekstremizm") został przeniesiony do więzienia o zaostrzonym rygorze. Od 6 grudnia jego rodzina nie ma o nim żadnych wieści. Francuskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych określiło tę sytuację jako "niepokojącą".

18 grudnia Rada przyjęła 12. pakiet unijnych sankcji przeciwko Rosji od czasu agresji na Ukrainę. Pakiet obejmuje ograniczenia w handlu rosyjskimi diamentami lub diamentami przewożonymi przez Rosję, a także klauzulę zapobiegającą reeksportowi do Rosji towarów wrażliwych i niektórych technologii z krajów trzecich. Ponadto 61 osób i 89 podmiotów zostało dodanych do listy osób i organizacji objętych sankcjami.

15 stycznia ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski określił decyzję Rady Europejskiej o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych z Ukrainą jako "naprawdę niezwykły wynik dla Ukrainy i całej Europy". 13 grudnia przeprowadził rozmowy z przywódcami Finlandii, Szwecji, Danii i Islandii na drugim szczycie Ukraina-Kraje Nordyckie w Oslo. Omówiono pomoc gospodarczą, wojskową i technologiczną państw nordyckich dla Ukrainy.

13 grudnia zakończyła się Konferencja Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu. Osiągnięto porozumienie oznaczające "początek końca" paliw kopalnych, które ustanowiło ramy walki z globalną emisją gazów cieplarnianych i wdrażania nowych praktyk gospodarczych dla rządów i przedsiębiorstw.

Według sondażu Eurobarometru, którego wyniki opublikowano 13 grudnia, większość europejskich obywateli nadal popiera działania wspierające Ukrainę. 28% ankietowanych uważa wsparcie dla Ukrainy za najważniejsze wyzwanie, również 28% sądzi, że główną kwestią jest imigracja. 70% respondentów jest zdania, że Unia Europejska jest miejscem stabilności w niespokojnym świecie, a 61% twierdzi, że z optymizmem patrzy w przyszłość.

Do 9 stycznia 2024 roku Grand Palais w Paryżu prezentuje wystawę "Muszę żyć" poświęconą niemieckiemu fotografowi Jürgenowi Tellerowi. Ekspozycja odzwierciedla niezwykłą twórczość fotografa, znanego ze zdjęć celebrytów i emblematycznych kampanii.

Wystawa "Sztuka drukarza", prezentowana do 25 lutego 2024 roku w National Gallery of Scotland, bada 500 lat historii druku, prezentując prace takich artystów jak Albrecht Dürer, Rembrandt, Hokusai, Andy Wahrol i Tracey Emin.

Austriackie Muzeum Sztuki Użytkowej prezentuje wystawę poświęconą tkaninom i ceramice w sztuce współczesnej. Prace ponad 40 artystów będą prezentowane do 20 maja 2024 roku.

"Espacios de una secuencia" to wystawa stworzona dla Palacio de Velázquez w Madrycie przez niemiecką artystkę wizualną Ullę von Brandenburg. Ekspozycja potrwa do 10 marca 2024 roku. Przestrzeń została przekształcona i pomyślana jako scena teatralna, na której publiczność odgrywa główną rolę.

Do 6 lutego Muzeum Krakowa zaprasza na wystawę "Niezadeptana pamięć. Moje upamiętnienie krakowskiego getta". Zaprezentowano na niej dokumentalne fotografie wykonane pod okiem ekspertów na terenie krakowskiego getta przez uczniów szkół średnich. Przy okazji młodzi poznawali historię tego miejsca.