Europa się zmieniła... Pokazuje to "The Schuman Report on Europe, the State of the Union 2023", który analizuje głębokie zmiany, jakie dokonały się w Europie, a które przyspieszył szok wojny w Ukrainie. To 17. wydanie opublikowane przez wydawnictwo Marie B. zawiera 19 artykułów osobistości wysokiego szczebla, w tym Željany Zovko. Publikacja zawiera również 30 oryginalnych map i kompletny zestaw statystyk z komentarzem. Książka jest dostępna po francusku w wersji drukowanej i cyfrowej oraz po angielsku w wersji cyfrowej. Zamów ją już teraz!

20 września Komisja zaproponowała przedłużenie zezwolenia na stosowanie glifosatu o 10 lat, w oparciu o ocenę ryzyka przeprowadzoną przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Ten ostatni nie zidentyfikował żadnych "obszarów budzących poważne obawy" dla ludzi, zwierząt lub środowiska. Przedstawiciele państw członkowskich mają się wypowiedzieć 13 października.

22 września Komisja ogłosiła wypłatę 127 mln euro na rzecz Tunezji. Towarzyszą one wdrażaniu protokołu ustaleń UE-Tunezja i pomagają Tunezji zarządzać migracją. Pieniądze zostaną w szczególności wykorzystane na wyposażenie tunezyjskiej straży przybrzeżnej. Przyspieszone wdrożenie protokołu było jednym z punktów planu awaryjnego ogłoszonego przez Komisję 17 września, w odpowiedzi na sytuację migracyjną na Lampedusie.

22 września Komisja nałożyła na firmę Intel grzywnę w wysokości 376 milionów euro za nadużywanie pozycji dominującej i bezprawne rabaty mające na celu wyeliminowanie konkurencji, co działo się w latach 2002-2007. Taka decyzja to następstwo unieważnienia przez Trybunał Sprawiedliwości grzywny w wysokości ponad 1 miliarda euro (nałożonej w 2009 roku). W 2022 Trybunał orzekł, że stwierdzone nadużycia nie uzasadniały wysokości grzywny i zwrócił się do Komisji o ponowne obliczenie kwoty.

21 września Parlament ogłosił nominacje do Nagrody im. Sacharowa za wolność myśli w 2023 roku. Zwycięzców poznamy 19 października.

18 września Rada ostatecznie zatwierdziła europejskie rozporządzenie mające na celu wzmocnienie współpracy sądowej między państwami członkowskimi w sprawach dotyczących terroryzmu. Państwa członkowskie będą zobowiązane do przekazywania informacji o wszelkich dochodzeniach w sprawie przestępstw terrorystycznych do Agencji UE ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych (Eurojustu), gdy tylko krajowe organy sądowe zaangażują się w daną sprawę. Rozporządzenie przewiduje bezpieczniejszą i skuteczniejszą wymianę informacji, a także ściślejszą współpracę z krajami trzecimi.

18 września ministrowie rolnictwa i rybołówstwa UE omówili kwoty połowowe dla Zjednoczonego Królestwa i Norwegii. Dyskutowali o dyrektywie w sprawie zarządzania gruntami rolnymi i o stanie międzynarodowego handlu rolnego w związku z negocjowanymi obecnie umowami o wolnym handlu z Mercosurem i Australią.

18 i 19 września ministrowie ds. edukacji i młodzieży UE obradowali w Saragossie. Dyskutowali o udziale młodych ludzi w europejskim procesie decyzyjnym i o nierównościach w szkolnictwie wyższym. Zobowiązali się w szczególności do zmniejszenia odsetka osób przedwcześnie kończących studia wśród studentów z rodzin o niskich dochodach.

19 września ministrowie spraw europejskich dokonali przeglądu praworządności w państwach członkowskich i wymienili poglądy na temat listu intencyjnego Komisji na nadchodzący rok. Zaprezentowano również raport francusko-niemieckiej grupy roboczej na temat reformy Unii Europejskiej.

19 września Parlament i Rada osiągnęły porozumienie w sprawie dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych i dyrektywy o prawach konsumentów. Firmy będą mogły wspominać o wpływie swoich produktów na środowisko tylko wtedy, gdy będzie to usankcjonowane uznanym oznaczeniem; będą także musiały podawać więcej szczegółów na temat zrównoważonego rozwoju i praw konsumentów w obliczu skracania cyklu życia produktów. Teraz porozumienie musi zostać ostatecznie przyjęte przez obie instytucje.

Ministrowie transportu, obradujący od 21 do 22 września w Barcelonie, przyjęli deklarację w sprawie roli transportu i mobilności jako narzędzi spójności społecznej i terytorialnej w kontekście dekarbonizacji i cyfryzacji.

22 września Rada ostatecznie przyjęła decyzję w sprawie zwiększenia liczby posłów do Parlamentu Europejskiego w celu uwzględnienia zmian demograficznych w państwach członkowskich. Po wyborach w 2024 roku liczba europosłów wzrośnie z 705 do 720. Francja, Hiszpania i Holandia otrzymają po 2 dodatkowe miejsca, a 9 państw (Austria, Belgia, Polska, Dania, Finlandia, Słowacja, Irlandia, Słowenia, Łotwa) po 1 dodatkowym mandacie.

Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości z 21 września, w odpowiedzi na wniosek francuskiej Rady Stanu, dyrektywa "powrotowa" ma zastosowanie do wszystkich obywateli państw trzecich, nawet tych kontrolowanych na wewnętrznej granicy strefy Schengen.

22 i 23 września papież Franciszek odwiedzał Marsylię, aby zamknąć Spotkania Śródziemnomorskie gromadzące katolickich biskupów i młodych ludzi z całego basenu Morza Śródziemnego, służące refleksji nad głównymi wyzwaniami stojącymi przed tym regionem. Papież wezwał do przyjmowania migrantów, mówiąc, że ich ratowanie jest "obowiązkiem cywilizacji", a katastrofy statków są spowodowane "fanatyzmem obojętności". Spotkał się z prezydentem Francji Emmanuelem Macronem, z którym rozmawiał o wojnie w Ukrainie, sytuacji w Górskim Karabachu, imigracji i ekologii. Przed odlotem odprawił mszę na stadionie Vélodrome z udziałem ponad 50 000 wiernych.

Od 20 do 22 września król Karol III odbywał swoją pierwszą oficjalną podróż po Francji. Rozmawiał z prezydentem Francji Emmanuelem Macronem na temat transformacji ekologicznej, sytuacji w Sahelu i w Ukrainie oraz sztucznej inteligencji. W Senacie wygłosił przemówienie do członków obu izb, przypominając o znaczeniu francusko-brytyjskich relacji.

20 września, w następstwie doniesień polskich mediów, Komisja Europejska i Niemcy zwróciły się do polskiego rządu o wyjaśnienia dotyczące domniemanych 250 000 wiz przyznanych obywatelom Afryki i Bliskiego Wschodu w zamian za łapówki. Komisja uważa, że te doniesienia "budzą wątpliwości co do poszanowania europejskiego prawodawstwa". Niemcy zagroziły przywróceniem kontroli na granicy z Polską.

Na kilka dni przed wyborami parlamentarnymi na Słowacji (odbędą się 30 września) opozycyjna partia byłego premiera Roberta Fico, czyli Kierunek-Socjaldemokracja (SMER-SD), cieszy się poparciem 20,3% wyborców, w porównaniu do 17,2% na jej głównego rywala - Postępową Słowację (liberalną PS).

19 września Azerbejdżan rozpoczął wojskową ofensywę przeciwko ormiańskiej enklawie Górskiego Karabachu. Następnego dnia lokalne ormiańskie władze zgodziły się na zawieszenie broni. Rada Europy potępiła tę operację. Francja zażądała zwołania nadzwyczajnego posiedzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ, które odbyło się 22 września. W jego trakcie Wysoki Przedstawiciel UE Josep Borrell potępił operację wojskową i wezwał Azerbejdżan do nieutrudniania pomocy humanitarnej, rozpoczęcia dialogu z Ormianami, by zagwarantować im prawa i bezpieczeństwo, oraz do wznowienia negocjacji z Armenią w celu zawarcia traktatu pokojowego. Komisja zmobilizowała 500 000 euro na pomoc humanitarną dla Górskiego Karabachu.

19 września Komisja Europejska zaproponowała przedłużenie tymczasowej ochrony przyznanej Ukraińcom uciekającym przed wojną do marca 2025 roku. Od marca 2022 osoby te mają dostęp do unijnych praw, takich jak prawo pobytu, dostęp do rynku pracy i dostęp do pomocy społecznej. Teraz przedłużenie tego narzędzia musi zostać zatwierdzone przez Radę.

19 września w amerykańskiej bazie lotniczej Ramstein w Niemczech odbyło się spotkanie Grupy Kontaktowej ds. Obrony Ukrainy. Podczas spotkania sekretarz obrony USA Lloyd Austin zapewnił Ukrainę o dostawie obiecanych w styczniu czołgów Abrams. Czechy ogłosiły, że dostarczą Ukrainie broń przy wsparciu finansowym Danii i Holandii, zgodnie z "listem intencyjnym" podpisanym przez te trzy kraje.

18 września Ukraina wniosła skargi do Światowej Organizacji Handlu przeciwko Polsce, Słowacji i Węgrom w związku z ich decyzją o jednostronnym nałożeniu zakazu importu ukraińskich produktów rolnych.

22 września Komisja wypłaciła Ukrainie (w ramach pomocy makrofinansowej) pożyczkę w wysokości 1,5 mld euro, która umożliwi ukraińskiemu rządowi dalsze świadczenie usług publicznych. Łączna kwota wypłacona w ramach tego mechanizmu od stycznia 2023 roku to 13,5 mld euro. Planowany budżet na ten rok to 18 mld euro.

Od 19 do 23 września światowi przywódcy obradowali w Nowym Jorku na 78. sesji Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych. Z Europejczyków głos zabrali kanclerz Niemiec Olaf Scholz, prezydent Polski Andrzej Duda, przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel i prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Ten ostatni wystąpił również przed Radą Bezpieczeństwa - wezwał do reformy prawa weta.

21 września 81 państw, w tym 26 państw członkowskich i Unia Europejska, podpisały w Nowym Jorku traktat o pełnym morzu. Umowa ta odnosi się do Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza i reguluje ochronę terytorium morskiego poza wyłącznymi strefami ekonomicznymi, które stanowią ponad połowę powierzchni oceanów na świecie. Tworzy w szczególności morskie obszary chronione. Zanim traktat wejdzie w życie, musi zostać ratyfikowany przez sześćdziesiąt państw-sygnatariuszy lub organizacji regionalnych.

19 września OECD opublikowała swój śródokresowy raport dotyczący perspektyw gospodarczych, zgodnie z którym pierwsza połowa 2023 roku była bardziej optymistyczna niż się spodziewano, ale globalny wzrost gospodarczy pozostaje słaby. Oczekuje się, że w tym roku sięgnie 3%, a następnie w 2024 spadnie do 2,7%. Inflacja bazowa pozostaje powyżej celów banków centralnych, co może prowadzić do utrzymania wysokich stóp procentowych.

19 września Komisja opublikowała drugie roczne sprawozdanie z wdrażania Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności – narzędzia inwestycyjnego o budżecie 723 mld euro, mającego na celu ożywienie europejskiej gospodarki po kryzysie związanym z COVID-19. Komisja wypłaciła w jego ramach ponad 150 mld euro. Finansowanie zostało przyznane ze szczególnym uwzględnieniem przejrzystości w wykorzystywaniu funduszy, przestrzegania przez kraje-beneficjentów europejskich standardów w zakresie praworządności oraz ochrony europejskich interesów finansowych.

21 września Grupa Ekspertów Rady Europy ds. Przeciwdziałania Przemocy wobec Kobiet i Przemocy Domowej (GREVIO) opublikowała swoje sprawozdanie z działalności. W 2022 roku trzy państwa członkowskie ratyfikowały Konwencję Stambulską, a Grupa opublikowała sprawozdania ewaluacyjne dotyczące 9 krajów. W sprawozdaniu znalazła się sekcja tematyczna poświęcona przemocy seksualnej. Podkreślono w niej znaczenie ustawodawstwa, polityk i usług wsparcia, ponieważ gwałt pozostaje jedną z najrzadziej zgłaszanych form przemocy wobec kobiet.

Zgodnie z opracowaniem Eurostatu opublikowanym 19 września w sierpniu inflacja w Unii Europejskiej wyniosła 5,2%, a w strefie euro 5,9% (nieco mniej niż w lipcu).

Muzeum Belweder zaprasza na wystawę poświęconą francusko-amerykańskiej artystce Louise Bourgeois zatytułowaną "Unbeirrbarer Widerstand". Czynna do 28 stycznia 2024 roku ekspozycja eksploruje twórczość słynnej artystki wizualnej, naznaczoną hybrydowością i antagonizmem.

Do 1 stycznia 2024 roku w Royal Academy of Arts w Londynie można oglądać wystawę prac i performansów Mariny Abramović, serbskiej współczesnej artystki i pionierki sztuki ciała. Ekspozycja prezentuje kluczowe momenty w karierze Abramović poprzez rzeźbę i wideo oraz jej specyfikę bycia transformatywną. Na ekspozycji pokazywane będą różne prace, więc żadna z dwóch wizyt nie będzie identyczna.

Od 28 września 2023 do 14 stycznia 2024 roku CaixaForum w Madrycie będzie gospodarzem wystawy poświęconej przedstawieniom kobiecej władzy w sztuce. Na ekspozycji pokazano wiele oblicz kobiecej mocy, takich jak boginie, demony, święte i inne duchowe istoty, które odegrały ważną rolę w naszym rozumieniu świata i w naszym społeczeństwie.

Musée du Luxembourg zaprasza na wystawę poświęconą dwójce wielkich XX-wiecznych artystów i przyjaciół - Gertrudzie Stein i Pablowi Picasso. Czynna do 28 stycznia 2024 roku ekspozycja podkreśla wielką artystyczną wolność obojga malarzy, którzy wyemigrowali do Paryża, oraz ich wpływ na kubizm i awangardę.

Do 15 października w Pałacu Książęcym w Monako oglądać można wystawę "Pablo Picasso i starożytność". Ekspozycja naświetla sposób, w jaki malarz podchodził do spuścizny grecko-rzymskiego antyku.

Od 29 września do 10 grudnia Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie organizuje doroczną wystawę i aukcję charytatywną wokół tematu kryzysu migracyjnego. 5 listopada ponad 80 prac zostanie zlicytowanych, a dochód z aukcji zostanie przekazany na rzecz Refugees Welcome Polska i Centrum Pomocy Cudzoziemcom.

Do 28 stycznia 2024 roku Palazzo Roverella w Rovigo uhonorowuje włoską fotografkę Tinę Modotti. Na wystawie znajduje się ponad 300 dokumentów, zdjęć i filmów przedstawiających fotograficzną twórczość tej artystki.

Od 29 września do 1 października w pobliżu Rzymu odbędzie się Ryder Cup, słynny turniej golfowy, w którym Europa mierzy się ze Stanami Zjednoczonymi od 1979 roku. To już czterdziesta czwarta edycja tego wydarzenia, podczas której 12 Europejczyków i 12 Amerykanów będzie rywalizować w drużynach o trofeum będące w posiadaniu Stanów Zjednoczonych. Europejska drużyna kobieca zachowała swój tytuł w trakcie Solheim Cup, który odbył się w dniach 18-24 września.