W 2023 roku Unia Europejska będzie się musiała zmierzyć z co najmniej trzema wyzwaniami: wyzwaniami dotyczącymi jej odporności, siły i wydajności - pisze Jean-Dominique Giuliani, który podkreśla, że tradycyjne europejskie polityki są poważnie kwestionowane.

Reagując na gospodarcze i społeczne skutki pandemii COVID-19, Unia Europejska uruchomiła fundusz odbudowy o wartości 672,5 mld euro. 12 grudnia Komisja pozytywnie oceniła zmieniony plan Luksemburga. 16 grudnia przelała 1,4 mld euro Bułgarii i 700 mln euro Chorwacji, natomiast Rada przyjęła plan Węgier. Fundacja oferuje Państwu interaktywną mapę planów według krajów, abyście mogli poznać kwoty i harmonogramy.

Obradujący 15 grudnia przywódcy UE zgodzili się zwiększyć pomoc dla Ukrainy, wspierać starania na rzecz ścigania rosyjskich zbrodni wojennych i kontynuować sankcje wobec Rosji. Przyjęli konkluzje dotyczące odporności gospodarczej oraz rozwoju zdolności w zakresie bezpieczeństwa i obrony. Dyskutowali o sytuacji w Iranie. Zatwierdzili też decyzję o przyznaniu Bośni i Hercegowinie statusu kraju kandydującego do Unii Europejskiej.

12 grudnia ministrowie spraw zagranicznych omówili wydarzenia w Ukrainie oraz nowy pakiet sankcji wobec Rosji. Przyjęli również nowe sankcje wobec Iranu w odpowiedzi na tłumienie demonstracji i jego współpracę wojskową z Rosją. Uzgodnili, że do 20 grudnia do Armenii zostanie wysłany nowy zespół, który pomoże zaplanować ewentualną misję cywilną. Ministrowie zgodzili się na zwiększenie pułapu finansowego Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w 2023 roku o 2 mld euro. 16 grudnia przyjęto dziewiąty pakiet sankcji wobec Rosji, który obejmuje 141 dodatkowych osób i 217 podmiotów.

12 grudnia Komisja przyjęła 220 mln euro na zarządzanie granicami i pomoc uchodźcom w Turcji, co oznacza, że łączna kwota na rok 2022 wynosi 1,2 mld euro. W ramach tej sumy 400 mln euro przeznaczono na podstawowe potrzeby uchodźców, 234 mln euro na projekty zatrudnienia uchodźców, a 381 mln euro na pomoc dla uchodźców znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji. Ponadto 220 mln euro zostanie przeznaczone na wsparcie nowych kontroli na wschodniej granicy Turcji.

13 grudnia, podczas debaty w Parlamencie premier Słowenii Robert Golob podkreślił znaczenie europejskiej jedności, współpracy i solidarności w obliczu dzisiejszych wyzwań, zwłaszcza w dziedzinie zielonej transformacji i polityki energetycznej. Zwrócił uwagę na potrzebę wprowadzenia europejskich regulacji w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii. Opowiedział się za przyznaniem statusu kandydata Bośni i Hercegowinie oraz za stabilizacją Bałkanów Zachodnich.

15 grudnia (po osiągnięciu porozumienia politycznego 12 grudnia) Rada przyjęła przepisy mające na celu wdrożenie na szczeblu Unii Europejskiej minimalnego poziomu opodatkowania, czyli tzw. drugiego filaru reformy podatków międzynarodowych OECD. Minimalna stawka podatkowa w wysokości 15% od zysków przedsiębiorstw wielonarodowych będzie dotyczyć tych z nich, których łączny roczny obrót wynosi co najmniej 750 mln euro.

14 grudnia Rada i Parlament osiągnęły porozumienie w sprawie utworzenia platformy współpracy dla wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych z europejskich krajów, zajmujących się operacjami przeciwko nadużyciom finansowym, praniu pieniędzy, handlowi narkotykami i handlowi ludźmi. Celem jest ułatwienie wymiany i scentralizowane przechowywanie informacji operacyjnych oraz dowodów, by usprawnić walkę z sieciami przestępczymi i poprawić bezpieczeństwo w Unii Europejskiej.

Ministrowie spraw zagranicznych państw Partnerstwa Wschodniego, z wyjątkiem Białorusi, otrzymali potwierdzenie zaangażowania Unii Europejskiej w to partnerstwo oraz usłyszeli, że chce je uczynić bardziej elastycznym i odpowiadającym potrzebom partnerów. Ministrowie UE zaproponowali wzmocnienie współpracy w zakresie cyberbezpieczeństwa.

15 grudnia Europejski Bank Centralny ogłosił, że podnosi swoje główne stopy procentowe o 50 punktów bazowych, do 2,5%. Christine Lagarde powiedziała na konferencji prasowej, że powinny one jeszcze rosnąć w stałym tempie, aby zapewnić szybki powrót do celu inflacyjnego 2%. Według obecnych szacunków w 2022 roku średnia inflacja ma sięgnąć 8,4%, po czym w 2023 ma spaść do 6,3%.

13 grudnia rakieta Ariane 5 pomyślnie zakończyła swój ostatni start z bazy w Kourou. Umieściła na orbicie satelitę meteorologicznego MTG-I1 oraz satelity telekomunikacyjne Galaxy 35 i Galaxy 36. 16 grudnia na orbitę trafił satelita SWOT (Surface Water and Ocean Topography) przeznaczony do badania topografii oceanów i powierzchniowych wód kontynentalnych.

13 grudnia Rada i Parlament osiągnęły porozumienie w sprawie ustanowienia europejskiego mechanizmu dostosowania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2, który ma na celu ujednolicenie ceny emisji w produktach importowanych i w unijnych podlegających unijnemu systemowi handlu uprawnieniami do emisji (ETS). 18 grudnia instytucje porozumiały się w sprawie reformy funkcjonowania systemu ETS, który zostanie rozszerzony na sektor morski.

15 grudnia premier Danii Mette Frederiksen (Partia Socjaldemokratyczna) przedstawiła swój nowy rząd po zwycięstwie w wyborach parlamentarnych 1 listopada. Nowa koalicja skupia Socjaldemokratów, Umiarkowaną Partię Koalicyjną kierowaną przez byłego premiera Larsa Lokke Rasmussena oraz ugrupowanie Venstre (liberalna prawica). Gabinet liczy 23 ministrów, w tym 8 kobiet. Lars Lokke Rasmussen został ministrem spraw zagranicznych, a Jakob Ellemann-Jensen, lider Venstre, został wicepremierem i ministrem obrony.

17 grudnia Leo Varadkar, lider partii Fine Gael, zastąpił Micheála Martina (Fianna Fáil) na stanowisku Taoiseacha (premiera) Irlandii, jak przewidywała umowa koalicyjna podpisana w czerwcu 2022 roku. Leo Varadkar pełnił już tę funkcję w latach 2017-2020. Przedstawił swój nowy rząd, w skład którego wchodzi 17 ministrów, w tym 5 kobiet. Micheál Martin został mianowany wicepremierem, ministrem spraw zagranicznych i obrony.

15 grudnia słowacki rząd przegrał głosowanie w Radzie Narodowej (parlamencie) nad wnioskiem o wotum nieufności, zainicjowane przez partię Wolność i Solidarność (Sloboda a Solidarita, SaS), która opuściła koalicję po bezskutecznym wezwaniu do dymisji ministra finansów Igora Matoviča (za wotum było 78 na 150 deputowanych). Teraz mamy trzy scenariusze: partie mogą spróbować znaleźć nową większość, prezydent Zuzana Čaputova może powołać rząd tymczasowy lub może rozpisać nowe wybory.

15 grudnia rząd Szwecji przedstawił priorytety swojej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, która rozpoczyna się 1 stycznia. Skupi się na 4 kwestiach: bezpieczeństwie (w szczególności pomocy dla Ukrainy, jej członkostwie w UE i odbudowie), odporności dzięki europejskiej konkurencyjności, dobrobycie dzięki transformacji energetycznej i ekologicznej oraz demokratycznych wartościach i praworządności.

14 grudnia Rada i Parlament uzgodniły, że osoby posiadające paszporty wydane w Kosowie będą mogły podróżować bez wiz. Będą się mogły udać do Unii bez wizy na 90-dniowy pobyt w przedziale czasowym 180 dni.

6 grudnia Komitet Stron Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej przyjął zalecenia dla Bośni i Hercegowiny, Cypru, Estonii, Gruzji, Niemiec, Islandii, Norwegii, Rumunii i Szwajcarii. Zalecenia te mają na celu zapewnienie wdrożenia tych postanowień Konwencji Stambulskiej, które według Komitetu wymagają pilnej interwencji.

14 grudnia Europejski Trybunał Obrachunkowy opublikował sprawozdanie dotyczące wartego 100 mld euro tymczasowego instrumentu SURE, który został utworzony w celu zmniejszenia ryzyka bezrobocia w czasie pandemii COVID-19. Z finansowania skorzystały miliony ludzi, ale brak kompletnych danych na poziomie państw członkowskich ogranicza zdolność Komisji do oceny liczby uratowanych miejsc pracy. Trybunał wzywa Komisję do dokonania lepszej ewaluacji tego instrumentu, aby zapewnić odpowiednią reakcję na przyszłe kryzysy.

Do 9 stycznia 2023 roku Grand Palais Éphémère w Paryżu zaprasza na wyjątkową wystawę poświęconą słynnym perfumom Domu Chanel - to wciągająca podróż pozwalająca odkryć wyjątkowość tych zapachów.